Hè về, ngỡ rằng quả chanh dây chỉ giải nhiệt bằng cách pha nước uống
nhưng ít ai biết rằng hoa và quả chanh dây non lại là một món ăn cực kỳ
hấp dẫn mà ăn rồi chắc chắn …nghiện.
Hoa chanh dây có màu tím được hái từ trong rừng
Có
lần, đi công tác ở các huyện miền núi của miền Trung, tôi đã rất tò mò
khi thấy những cô gái lưng đeo gùi rau, tay xách theo những giỏ hoa nho
nhỏ, màu tim tím xuống chợ.
Hỏi ra mới vỡ lẽ đó
chính là hoa chanh dây. Bên dưới giỏ hoa nhỏ là những quả chanh dây non
(còn gọi chanh dây bao tử) cùng bó rau chanh dây, được hái từ chồi non
của cây.Điều bất ngờ là những mớ hoa, quả và ngọn chanh dây này được
dùng để chế biến thành nhiều món ăn. Trước đây, người dân vùng rẻo hái
“hoa lá” chanh dây từ trong rừng về để cải thiện bữa ăn thì nay lại trở
thành một đặc sản bởi vừa sạch lại vừa mát để thiết đãi khách quý khi
chớm hè.
Vốn tò mò về những sản vật lạ của vùng
miền, sau khi hỏi han cách chế biến, tôi đánh liều mua ngay mỗi thứ một
ít về để đãi cả nhà dù được cảnh báo “mấy món này đắng lắm”.
Theo
lời chỉ dẫn của “cô gái hoa chanh dây”, sau khi rửa sạch, phần hoa và
ngọn chanh dây sẽ được chần qua nước sôi nhằm giảm bớt vị đắng và giữ
được màu xanh trước khi đem chế biến món thịt bò xào.
Chỉ
cần cho đĩa hoa và ngọn chanh dây vào chảo thịt bò đã chín rồi đảo
nhanh tay để ngấm gia vị, vậy là đã có ngay một món “hoa lá” hấp dẫn.
Ngọn và quả chanh dây non cũng là nguyên liệu chế biến món ăn rất lạ miệng
Hoa và lá chanh dây xào cùng thịt bò trong khi quả chanh dây non luộc chấm cùng chẻo cá
Riêng
với quả chanh dây non, chỉ cần đem luộc chín rồi chấm với “chẻo cá”,
một món ăn đặc trưng của người Thái thì hẳn trở thành “cặp đôi hoàn
hảo”.
Tất cả các món ăn từ chanh dây đều có vị
đắng nhẹ, riêng hoa chanh dây lại có mùi thơm và đượm vị ngọt đặc trưng
của các loài hoa. Quả chanh dây có chút đắng, chút ngọt kẹp cùng chẻo cá
vừa thơm lại cay khiến ai cũng xuýt xoa “món gì vừa lạ mắt vừa lạ miệng
vậy”.
Nhớ lúc mua mớ hoa chanh dây, tôi thắc
mắc với cô bán hàng sao lại nỡ hái hoa đẹp, bứt quả non mà không để cây
đơm trái thì cô gái nói rằng “không ăn hoa, ăn quả khi non thì tiếc
lắm”. Cho đến khi tôi có cơ hội được thưởng thức món ngon từ hoa lá
chanh dây thì mới ngẫm câu nói này quả không sai.
Lắm
lúc tôi nghĩ, đúng là người miền núi thật tinh tế, không chỉ trong cách
chế biến mà còn cách họ khéo phát hiện ra nguyên liệu giản đơn để tạo
nên những món ăn đầy hấp dẫn mà không nơi nào có được.